بازخوانی اصل «میراث مشترک بشریت» و تفاوت های آن با مفهوم «نگرانی مشترک بشریت»

Authors

توکل حبیب زاده

فرنگیس منصوری

abstract

اصل میراث مشترک بشریت یکی از نمونه های بارز دستاوردهای تدوین و توسعه حقوق بین الملل در چارچوب اقدامات ارگان های سازمان ملل متحد است که در راستای تحقق اصول عدالت و برابری، همبستگی میان ملت ها و نظم نوین بین المللی اقتصادی، در اسناد بین المللی همچون معاهده 1967 در مورد اصول حاکم بر فعالیت دولت ها در کاوش و استفاده از فضا، کنوانسیون 1982حقوق دریاها، اعلامیۀ جهانی 1997 یونسکو در مورد ژنوم انسانی، کنوانسیون 2001 یونسکو برای حفاظت از میراث فرهنگی زیر آب و کنوانسیون 2005 یونسکو در مورد تنوع فرهنگی پذیرفته شده است. طی دهه های اخیر جریانی عظیم با حمایت اکثریت اعضای جامعه بین المللی به ویژه دول در حال توسعه شکل گرفته که در پی گسترش قلمرو اصل میراث مشترک بشریت به موضوعاتی همچون فناوری، ژنوم انسانی، انرژی و... هست. اصرار و پافشاری دول در حال توسعه به این دلیل است که از این طریق بتوانند حداقل بخشی از خواسته ها و انتظارات خود را در جهت تعدیل مناسبات اقتصادی و سیاسی حاکم بر صحنۀ بین المللی و تحقق اصل «نابرابری جبران ساز» برآورده سازند. بدین ترتیب، دامنۀ شمول اصل میراث مشترک بشریت رو به افزایش است. با این حال، اگر کاربرد این اصل در مناطقی همچون اعماق دریاها در محدودۀ ماورای صلاحیت ملی، فضای ماورای جو و مناطق وسیعی از قطب جنوب تثبیت گردیده است، در خصوص موضوعاتی مانند حقوق بشر، تغییرات آب و هوا، تنوع زیستی و محیط زیست ترجیح با کاربرد مفهوم «نگرانی مشترک بشریت» است؛ زیرا که در این موضوعات حفاظت از منافع مشترک بشری مدنظر است تا نحوۀ بهره برداری و تقسیم منصفانه سود حاصل از منابع مشترک. ضمن بازخوانی اصل میراث مشترک بشریت در حقوق بین الملل، این نوشته سعی دارد تفاوت های این دو مفهوم در موضوعات مربوط را بررسی نماید.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

میراث مشترک بشریت و وصف آن به عنوان قاعده آمره

full text

میراث مشترک بشریت: مفهوم و کاربرد آن در حقوق بین الملل

تحولات بین المللی، وبویژه نظم نوین اقتصادی بین المللی، منجر به ایجاد نظام حقوقی میراث مشترک بشریت شد که دربردارنده پنج عنصر: عدم تخصیص، کاربرد مسالمت آمیز، نفع بشریت، تقسیم منافع و اداره بین المللی است. این مفهوم که توسط کشورهای درحال توسعه طرح شد و باموضع و برداشتی متفاوت مورد استقبال کشورهای توسعه یافته قرار گرفت، در دهه های اخیر توجهویژه ای را به خود معطوف نموده و مذاکرات پر مناقشه ای را در ...

full text

محیط زیست بین المللی و میراث مشترک بشریت

کاربرد مفهوم میراث مشترک بشریت در چارچوب حقوق بین الملل محیط زیست، نشان می دهد که مشکلات مفهومی و تفاوت های قابل ملاحظه ای بین میراث مشترک بشریت از آن نوع که در خصوص استخراج منابع خارج از محدوده ی صلاحیت ملی پدید آمد و نوع به کار رفته در چارچوب حفاظت از محیط زیست جهانی، وجود دارد. این تفاوت های مفهومی و عدم تبیین عناصر اساسی میراث مشترک بشریت به ویژه در ارتباط با حقوق بین الملل محیط زیست، نوعی ...

full text

محیط زیست بین المللی و میراث مشترک بشریت

full text

ابعاد حقوقی میراث مشترک بشریت در فضای ماورای جو

مقاله حاضر که به فضای ماورای جو با رویکردی حقوق بشری نگریسته، پس از بیان مفهوم، پیشینه و عقاید مخالفان اصل میراث مشترک بشریت در فضای ماورای جو، به تحلیل عناصر پنجگانهی آن شامل: غیرقابل تخصیص بودن، تقسیم منصفانه منافع، نفع بشریت، مدیریت بینالمللی و استفاده صلحآمیز پرداخته است که مهمترین دستاورداین مقاله، پاسخ به برخی از چالشهای موجود در زمینهی شناسایی فضای ماورای جو به عنوان میراث مش...

full text

بررسی تحول و تکامل مفهوم میراث مشترک بشریت با تأکید بر حمایت از میراث فرهنگی

کاربرد مفهوم میراث مشترک بشریت در چارچوب حقوق بین¬الملل نشان می¬دهد که تفاوت¬های قابل ملاحظه¬ای بین میراث مشترک از آن نوع که در خصوص استخراج منابع از محدوده صلاحیت ملی پدید آمد و نوع به کار رفته در چارچوب حفاظت از میراث فرهنگی، وجود دارد. این تفاوت¬های مفهومی و عدم تبیین عناصر اساسی میراث مشترک بشریت به ویژه در ارتباط با میراث فرهنگی، نوعی ابهام و سردر گمی را موجب شده است. اما در این بین مسأله ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title:

پژوهشنامه حقوق اسلامی

Publisher: دانشگاه امام صادق(ع)

ISSN 2251-9858

volume 14

issue 38 2014

Keywords

میراث مشترک بشریت منافع عمومی مدیریت مشترک نگرانی مشترک بشریت

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com